Flora en Fauna
Flora en fauna
Het ca. 145 ha grote golfterrein van "Het Rijk van Nijmegen", bevat verschillende biotopen en specifieke habitats. Samen met de wijze van gebruik en beheer, ecologisch een terrein met een grote biodiversiteit. In recent verleden al weergegeven in de boeken 'RIJK aan VOGELS' en 'INSECTEN RIJK'. Deze zijn niet meer te koop maar wel opgenomen in de leesportefeuille in het clubhuis.
Waarnemingen van alles aspecten met betrekking tot flora en fauna worden op gezette tijden binnen deze website weergegeven om onze leden hiervan kennis te laten nemen.
Voor meer aspecten van flora en fauna algemeen op golfbanen, kunt u ook een blik werpen binnen de hoofdstukken http://www.golfbaanhandboek.nl/onderdeel/natuur , beplanting, boom, gras en rough.
Houtduif
Uit de reacties van leden die mij foto’s sturen, blijkt dat er naast de concentratie op een goede swing, slag, pitch of putt, ook wordt genoten van de aanwezige natuur.
Hierbij moest Karin Hermsen zich even inhouden omdat een atalantavlinder was neergestreken op haar wedge.
En Els Cretier werd even afgeleid van haar golfspel door de vruchtlichamen van enkele fraaie vliegenzwammen naast de tee.
Een vogelsoort die nu ook zorgt voor afleiding door de baan, is de trekkende houtduif die met honderden tegelijk soms overvliegen en soms ook behoorlijk laag. Dus goed zichtbaar.
Een prettiger beeld dan wanneer we tegen de plek oplopen waar een houtduif is geslagen door een sperwer of havik en waar alleen de veren nog resten.
De houtduif is naast dat ze trekken, een standvogel en broedvogel op Het Rijk van Nijmegen. Ze houden van gevarieerd bosrijk terrein en komen in deze omgeving met 10-30 paar/100 ha. voor. Het is van dichterbij een vrij kolossale (ca. 41 cm.), beetje lompe duif. Opvallend aan deze blauwgrijze duif zijn de witte band op de vleugels en de witte halsvlek, ook in de vlucht.
Twee andere soorten duiven die op onze golfbaan voorkomen, zijn de holenduif (links onder) en de Turkse tortel.
Luister, kijk en geniet!
Herman Berteler.
Grote Parasolzwam
Zoals alle paddenstoelen is ook de Grote Parasolzwam, met de wetenschappelijke naam Macrolepiota procera, een schimmel. Of eigenlijk is dat wat we waarnemen, het vruchtlichaam van die schimmel, een (heel) lange steel met uiteindelijk daarop een (heel) grote, platte hoed, als een parasol! Veelal geelbruin tot grijsbruin van kleur.
Het is geen bijzonderheid als je hem ziet, hij komt veel voor en ook op Het Rijk van Nijmegen. Wel zegt de plaats waar hij groeit ons iets over de omgeving, nl. een matig vochtig grasgebied of een lichte bos omgeving. Maar buiten de baan ook op bermen, in heide- en duingebieden, als de bodem maar water doorlaat. En daar groeien ze dan als solitair, in groepjes of in een cirkel, een heksenkring.
Foto's, links in grasland en rechts in bosgebied. Hier als solitairen.
Foto's boven links en rchts en onder, vruchtlichamen in groepsverband.
De Grote Parasolzwam is niet alleen, het is een Familie. En in tegenstelling tot de Grote Parasolzwam zijn er ook giftige familieleden. Ook al schijnt de hoed van de Grote Parasolzwam eetbaar te zijn (gekookt), ik waag mij hierover niet uit te laten vanwege gebrek aan kennis.
Het vruchtlichaam, de hoed van deze paddenstoel komt bolvormig uit de grond en lijkt wel iets op een trommelstok.
Foto's boven en onder, 4 stadia van de 'trommelstok' fase tijdens de groei.
Terwijl de steel langer wordt, spreidt de hoed zich verder uit tot uiteindelijk een grote platte schijf met in het midden een bruine, stompe bult. Verder zit de schijf vol met donkere schubben, de resten van het omhulsel dat eerst nog om het onrijpe vruchtlichaam zit. Opvallend aan de steel is het bruine zigzagpatroon en de braam of kraag, een gedeelte van het oude vlies.
Foto boven, hoed met bult en donkere schubben, steel met kraag en zigzagpatronen. Onder de hoed van boven.
Als Grote Parasolzwam kan deze soort wel tot 40 cm hoog worden, op een steel van 1-3 cm dikte en wordt de schijf wel 35 cm in doorsnee.
De onderkant die we zelden te zien krijgen, bestaat uit plaatjes waaraan in rijpe toestand de sporen voor de vermeerdering zitten. Deze waaien zodra ze rijp zijn met de wind weg.
Foto's, links en rechts zijn de plaatjes aan de onderkant goed zichtbaar.
Zoals veel schimmels haalt ook die van de Grote Parasolzwam, zijn voedsel uit dood organisch materiaal, zoals hout, bladeren en gras. Ecologisch zijn deze schimmels belangrijk bij het omzetten van dood organisch materiaal.
Kijk, luister en geniet.
Herman Berteler.
Biodiversiteit (zondag 1 september 2024)
Het is een veelvuldig gebruikt woord binnen de gesprekken over natuur en klimaatverandering. Ook binnen de discussies rond natuur op golfbanen gaat het veelal over biodiversiteit. En hier geldt als nergens anders, 'meten - waarnemen - is weten'.
Zondag 1 september, tijdens de Clubkampioenschappen Matchplay, was het fantastisch weer om de biodiversiteit op onze golfbaan eens van dichterbij te bekijken. Algemeen opvallend zijn de kenmerken van de naderende herfst.
Aan diverse struiken zitten al vruchten of zaden om straks te zorgen voor de voortplanting en gedurende de herfst als voedsel voor diverse vogels en dieren. In het oog springen de meidoornvruchten, de zwarte bessen van de wegedoorn of vuilboom en de kornoelje, de vuurrode van de lijsterbes of de oranjerode van de Gelderse roos.
Foto's: Links de vruchten van de wegedoorn of vuilboom, rechts en onder van de Gelderse roos.
Ook binnen de kruiden zijn veel planten al uitgebloeid, maar elders zoals langs de vijver op Oost, staan nog verschillende planten volop te bloeien. Hieronder bitterzoet, de grote kattenstaart en de haagwinde met z’n grote ‘pispotjes’, prachtige witte bloemen. Insectentrekkers zijn elders ook de onooglijke bloempjes van het knopig helmkruid.
Foto's: Links bloeiend bitterzoet en rechts grote kattenstaart.
Foto's: Links de bloeiende akkerwinde en rechts het door een akkerhommel bezochte knopig helmkruid.
Wat ook nog bloeit zijn de sneeuwbessen en juist deze trekken nu tientallen tot honderden insecten. Dit zijn vooral zweefvliegen, aardhommels, honingbijen, breedbandgroefbij en andere soorten bijen en vlinders.
Foto: Een breedbandgroefbij op bloemen van de sneeuwbes.
Binnen het assortiment aan vlinders is het onder de dagvlinders vooral de dagpauwoog die in tientallen voorkomt, naast diverse landkaartjes, witjes en bont zandoogje. Maar ook de nachtvlinders zijn goed vertegenwoordigd, nu met de agaatvlinder, de gamma-uil, luipaardlichtmot, vierbandspanner en het stro-uiltje. Onder de micro-vlinders zijn het met name de in de rough veelvuldig aanwezige grasmotten.
Foto's: Links een dagpauwoog en rechts een landkaartje.
Foto: Een bont zandoogje.
Foto's: Links een agaatvlinder en rechts een gamma-uil.
Foto's: Links een vierbandspanner en rechts een stro-uiltje.
Foto: Een microvlinder, de variabele grasmot.
Altijd leuk om waar te nemen zijn de momenteel veel aanwezige libellen en juffers, zoals de bruine winterjuffer, de bruinrode heidelibel, het lantaarntje en de zwervende heidelibel.
Foto's: Links een bruine winterjuffer, rechts een bruinrode heidelibel (mannetje).
Foto's: Links een lantaarntje en rechts een zwervende heidelibel.
Op de waste area’s van Noord zijn diverse insecten actie waaronder de meest opvallende soort, de Bastaardzandloopkever, een echte roofkever (in het Engels dune tiger beetle). Ook diverse soorten sprinkhanen laten zich zien door tijdig voor je golfschoenen uit weg te springen, zoals de blauwvleugelsprinkhaan, de struiksprinkhaan of het zuidelijk spitskopje.
Foto: Een bastaardzandloper of in het Engels een dune tiger beetle.
Foto's: Links een blauwvleugelsprinkhaan en rechts een struiksprinkhaan.
Foto: Een zuidelijk spitskopje.
Maar nog niet alle insecten zijn als imago ontwikkeld, velen leven nog in het stadium van nimf en daarbij soms prachtig getekend. Op de wilde peen kun je jongen aantreffen van de pyjamaschildwants of op struiken die van de meidoornkielwants. Wel volwassen zijn de dwergcicaden op de Rhododendrons, de rododendroncicaden.
Foto's: Links de nimf van een pyjamaschildwants en rechts de nimf van een meidoornkielwants.
Foto: Een rododendroncicade, lid van de dwergcicaden.
Genoeg biodiversiteit om je over te verwonderen en dan hebben we het nog niet over de spinnen gehad. Sommige zitten echt verborgen zoals bv. de kraamwebspin, anderen duidelijk zichtbaar. De meest voorkomende hierbij is de kruisspin, maar binnen onze rough ook de prachtige wespspin.
Foto's: Links het nest (met jongen) van de kraamwebspin, rechts het over haar jongen wakende vrouwtje.
Foto: Een wespspin in het web, in het gras binnen de rough, met ingewikkelde prooi.
Foto's: Links en rechts een wespspin in haar web. Veelal vrouwtjes die groter zijn.
Wat als waarnemer opvalt, is niet zo zeer de achteruitgang in soorten, maar wel de achteruitgang in aantallen per soort. Laten we het koesteren, onze rough, het is de kraamkamer voor de biodiversiteit waar nu ook de eerste paddenstoelen zichtbaar worden (gele aardappelbovist). Gelukkig worden we in het ‘smurfenbos’ goed in de gaten gehouden.
Foto's: Tekens van naderende herfst, de vruchtlichamen van de gele aardappelbovist.
Gelukkig worden we in het ‘smurfenbos’ goed in de gaten gehouden.
Kijk, luister en geniet!
Herman Berteler
Van olifantendrollen tot antilopenkeutels
In Nederland en ook op onze golfbaan wordt veel gesproken over de biodiversiteit, over het aantal soorten binnen de flora en fauna zoals we die kunnen aantreffen tijdens het golfen. Velen vragen zich af of die belangstelling wereldwijd is of slechts een aangelegenheid binnen onze golfwereld.
Tijdens ons verblijf in Zuid-Afrika (Herman en Gonny samen met Pieter en Jacintha), houd ik mij net zo intensief bezig met de flora en fauna op de golfbanen als in ons land. En daarbij kwam de gedachte op om onze leden ook eens kennis te laten nemen van de biodiversiteit die hier in Zuid-Afrika wordt aangetroffen. Vooral ook wanneer je hier speelt tussen olifantendrollen en antilopenkeutels, eens iets anders dan ganzenpoep!
Voor de liefhebbers hier een foto-impressie van enkele vertegenwoordigers van de vogels, zoogdieren, insecten, reptielen, planten e.d. zoals de golfers die tijdens het spelen (kunnen) waarnemen.
Kijk, luister en geniet!
Herman Berteler.
Flora en Fauna wenst u een dier- en bloemrijk 2024
Vóór de beëindiging van de fysieke Golfpost in 2015, verscheen allerlei informatie over de op Het Rijk van Nijmegen aanwezige biodiversiteit in verschillende artikelen, geillustreerd met veel foto’s, in de Golfpost. Dit gedurende vele, vele jaren onder verschillende titels, maar altijd van ondergetekende en in toenemende mate gewaardeerd door de leden.
(Foto: Fysieke GolfPost, 24e jaargang, februari 2009, nr.3.)
Sindsdien verschijnt Flora en Fauna net als de Golfpost digitaal, nu onder de gelijknamige vaste rubriek. Gestreefd wordt zo’n 15 informatieve artikelen en/of fotoreportages per jaar te verzorgen en dat lukt, waarom ook niet! Onze golfbaan heeft zoveel te brengen op het gebied van natuur, daaraan gerelateerd beheer en onderhoud, over planten en dieren dat dit geen zorg behoeft.
(Foto links: Zwarte kraai op tee-informatiebord in de mist, foto rechts: Buizerd in de vlucht.)
(Foto links: Kikker met eitjes of ook wel kikkerdril genoemd, foto rechts: Icarisblauwtje.)
(Foto's links en rechts: Bloeiende rough van voorjaar tot diep in de herfst.)
Aan alle leden van Het Rijk van Nijmegen, Flora en Fauna wenst u een Goed, Gezond en Sportief 2024 toe met heel veel genieten van de Flora en Fauna binnen ons golfterrein (ca. 145 ha groot). En ook al worden er om voor de leden onbekende redenen soms dikke bomen gekapt, ook al wordt de rough geminimaliseerd voor snelle doorloop, ook al sluit het maai- en begrazingsbeleid niet altijd aan op de visie van (andere) deskundigen, onze baan is nog steeds Rijk aan biodiversiteit, al staat het ook hier onder zorgwekkende druk.
(Foto's links en rechts: Over het waarderen van bomen en rough vanuit ecologische gedachte wordt soms verschillend gedacht.)
(Foto's: Biodiversiteit gaat ook over zoodieren zoals het ree, hier links en over spinnen als de zebraspin, hier rechts.)
Houd dit in de gaten, eind april, begin mei.
Voorop staat, blijf genieten van onze mooie golfomgeving en volg Flora en Fauna. Hierbinnen wordt u ook geïnformeerd over de Nationale Golfbanen Vogelteldag (waaraan u kunt deelnemen). Maar let ook op evt aankondigingen van lezing of excursies onder leiding van oud greenkeeper Freek Snel.
En heeft u vragen, stel ze gerust!
Herman Berteler.
Geniet, kijk en luister.
Winterwandeling 4 december 2023
4 December 2023, een besneeuwd Rijk van Nijmegen, de baan is gesloten en helaas treedt de dooi ook alweer in. Toch even uitgebreid genieten van hoe fraai onze baan kan zijn wanneer het onder een deken van sneeuw komt te liggen.
Laten we een wandeling maken en geniet van de beelden, zonder begeleidende tekst. Veel plezier!
Kijk, luister en geniet!
Larix of Lork
Vaak worden mij de vragen gesteld, ‘Heb jij altijd de camera bij je?’en ‘Kun je golfen en fotograferen combineren?’ Mijn antwoorden zijn steeds, ‘Ja’ en ‘Zonder camera speel ik slechter!’
‘Heb ik de camera niet bij me dan krijg ik vast iets te zien wat ik had willen vastleggen, dus….altijd de camera meenemen’, hij hoeft niet gebruikt te worden.
En zie hier, herendag, maandag 20 november, speel in de eerste flight (08.20 uur), de zon komt op en de herfstkleuren zijn fantastisch. De op die dag het meest in het oog springend, vanuit diverse hoeken op de NB, is de goudgele larix of lork. In dit geval de Europese larix (Larix decidua). En op de NB staat slechts één exemplaar.
(Foto: Spelend naar de green van NB 4, kijk je recht naar de goudgeel gekleurde Larix.)
Een groepje van larixen is te vinden op Zuid 4. Op de foto hierna in de herfst (3 november), van 2007.
(Foto: Goudgeel gekleurde Larixen op Zuid 4 met de toenmalige oude schuur.)
De kick van deze maandag!.Terwijl ik net heb afgeslagen op hole 18, zie ik mijn ooghoeken een opvallende roofvogel overvliegen richting Malden. Snel de driver tegen de tas, camera pakken die aan de trolley hangt, installeren en …..kan nog net de overvliegende vogel vastleggen. Niet optimaal, maar ik heb hem! Lijkt een wouw of kiekendief, maar wat blijkt: een visarend! Bingo!
(Foto's: De overvliegende visarend, géén zwaluwstaart zoals de wouw of de kiekendief.)
Terwijl we duidelijk richting de periode gaan dat alle bladverliezende bomen en coniferen hun blad of naalden hebben laten vallen, is het momenteel nog sterk wisselend. Bij het benaderen van de club, via de Postweg, vallen alle fraaie herfstkleuren direct op.
(Foto: Ook de entree van het Rijk van Nijmegen schittert van de herfstkleuren.)
Door de baan zijn de berken en zoete kersen reeds volledig kaal, de tamme kastanjes en beuken nog half om half en veel eiken dragen nog steeds blad.
(Foto's: Links met eiken nog volop in het blad (NB 14), rechts de tamme kastanje die nagenoeg al kaal is. NB 13.)
(Foto's: De zoete kersen en berken zijn al helemaal kaal, hier tussen NB 10 en 14. Foto onder, kale berk op NB 15.)
Hierbinnen en opvallend door zijn goudgele kleur, staat langs de kant van NB hole 6, een prachtige Europese larix. Een naaldverliezende conifeer met een rechte stam en horizontaal afstaande takken. De kroon wordt naarmate hij ouder wordt, steeds meer breed piramidaal.
(Foto's: Links en rechts de bijna beeldbepalend aanwezige Larix op NB 6, vanuit verschillende gezichtspunten.)
Deze snelle groeier kan wel tot meer dan 30 m hoog worden en circa 15 m breed. Dichterbij bekeken heeft deze soort zowel kortloten als langloten. Op de kortloten bevinden zich de naalden (2-3 cm lang), in bundels van 30 - 40 bijeen. In het voorjaar in het oog springend door de frisgroene kleur en laat in de herfst door z’n goudgele kleur.
(Foto: Europese larix naast de bunker op NB 6, schitterend in de zon.)
Maar ook in de winter kan deze boomsoort zich fraai onderscheiden van de andere, zoals hier op Zuid 4, tijdens de winter van december 2010.
(Foto: Ook tijdens de steeds zeldzamer wordende winters zijn de larixen fraai. Hier op Zuid 5.)
(Foto: Nog niet rijpe kegel van de Europese larix - Larix decidua.)
Zoals alle coniferen (kegeldragers), draagt ze op latere leeftijd (30-60) jaar (en deze is momenteel ongeveer 45 jaar oud), bruine tot 4 cm lange kegels. Dat gebeurt elke 3-5 jaar. Het hout van de larix is hard en wordt wel gebruikt om meubels van te maken, maar op de golfbaan is het vooral genieten van de lichtgroene kleur in het voorjaar en de goudgele herfstkleur op dit moment.
Luister, kijk en geniet!
Ze zijn er weer volop – Paddenstoelen!
De oplettende golfer die iets verder kijkt dan de fairway heeft ze al opgemerkt, soms aangestuurd door een in de rough verdwenen afzwaaier. De paddenstoelen, een bewijs dat de herfst zijn intrede heeft gemaakt.
Foto: Vliegenzwam. DE paddenstoel, rood met witte stippen!
Wat zijn dat, paddenstoelen. Niets meer of minder dan het vruchtlichaam van een schimmel of zwam, bovengronds te vinden.
Ondergronds ligt een netwerk van schimmeldraden. Deze bodempaddenstoelen leven van afgestorven materiaal. Maar niet alleen op en in de grond treffen we dit aan, ook op en in dood hout (stobben, takken, stammen of zelfs blad) en op levende bomen of struiken.
Foto links, Scherpe collybia en foto rechts, Witte bultzwam.
Op de golfbaan, binnen de lussen Nijmeegse baan, Noord, Oost en Zuid kun je overal deze prachtige verschijnselen in de meest uiteenlopende vorm of kleur tegenkomen. Bekend is de opbouw uit een steel (al dan niet met een manchet), daarop een hoed en aan de onderzijde van de hoed een groot aantal lamellen. Deze vormen de sporen die weer voor de voortplanting zorgen. Ook kunnen de sporen binnenin het vruchtlichaam worden gevormd, zoals bij de stuifzwammen.
Foto links, Gele knolamaniet met een manchet, rechts een stengelloze Gele aardappelbovist.
Maar naast deze bekende paddenstoelenvorm zijn er veel soorten die steelloos zijn, een schijf vormen of meerdere schijven boven elkaar of een bol. Zo zijn er ook bollen met een kraag zoals de gekraagde aardster.
Foto: Elfenbankjes naast en boven elkaar.
Foto: Gekraagde aardster.
In ons land komen volgens mycologen naar schatting 5000 verschillende soorten voor. Op onze golfbaan zijn in 244 waarnemingen 78 soorten waargenomen en geïdentificeerd.
Hierna nog enkele voorbeelden van deze herfstjuwelen.
Foto links, Berkenzwam en rechts, Platte tonderzwam.
Foto's boven en onder, Reuzenzwam aan de voet van een beuk.
Foto links, Franjehoed en foto rechts, Gewone zwavelkop.
Foto links, Geschubde inktzwam en rechts, Grote parasolzwam.
Foto: Helmmycena.
Foto links en rechts: Parelamaniet, rechts goed te zien de plaatjes onder de hoed.
Foto's links en rechts, Rechte koraalzwam.
Foto's links en rechts, Reuzen champignon.
Foto: Geexplodeerde Ruitjesbovist.
Foto's links en rechts, Vliegenzwam.
Foto: Scherpe collybia.
Foto: Grote parasolzwam.
Luister, kijk en geniet!
Roofvogels op Het Rijk van Nijmegen
Op onze golfbaan komen heel veel vogelsoorten voor. In mijn boek, “Rijk aan Vogels” – Committed to birds – Groesbeek, 2015, beschrijf ik 48 soorten broedvogels/standvogels en 61 gastvogels op Het Rijk van Nijmegen waargenomen. Hierbinnen is een kleine groep van jagende vogels, de roofvogels. Op onze baan overwegend vlees etende soorten die hun prooi op de grond of in de lucht vangen. Vaak worden ze daarbij lastiggevallen door kraaien of eksters.
Foto: Hoog in de lucht schroevende buizerd, lichte vorm, lastiggevallen door een zwarte kraai.
Bijna dagelijks kunnen de golfers op Het Rijk van Nijmegen 2 soorten waarnemen, soms zelfs 3, een enkele keer 4. Hiervan is de ‘altijd’ aanwezige buizerd de grootste en de torenvalk de kleinste. Daartussen zitten de sperwer en de havik. Naast deze roofvogels zijn er ook uilensoorten aanwezig, maar daar later meer over.
Foto links: Een schroevende buizerd, rechts een biddende torenvalk.
Foto links: Sperwer in de vlucht, rechts een havik in de vlucht.
Buizerd
Foto: Buizerd in alarmfase tijdens de vlucht.
Ook al zie je de buizerd niet direct, hij kan ergens stil op een boomtak of afstandspaal zitten of tot honderden meters op de thermiek boven je schroeven, horen doe je hem direct. Het miauwende geluid is van verre hoorbaar en opvallend.
Foto links: Buizerd strekt zijn vleugels op teeinformatiebord, rechts zittend op de uitkijk op een afrasteringspaal.
Foto links: Buizerd op de uitkijk, zittend op het hek. Rechts hoog schroevend in de lucht op de thermiek.
In zithouding is deze grote roofvogel tot wel 58 cm, vliegend is de spanwijdte tot wel 140 cm. Ze komen in veel kleurschakeringen voor, van donkerbruin tot bijna wit. Het vliegbeeld is met brede vleugels, brede afgeronde staart en korte hals.
Foto links: Buizerd op de uitkijk zittend op een afrasteringspaal, rechts vliegend langs de bosrand.
Foto: Schrikreactie van buizerd in de vlucht.
De onderkant vaak wit gevlekt maar dat varieert sterk per individu. De soort was lange tijd broedvogel op het golfterrein in het Villabos, nu is het nog een zekere standvogel. Niet dat het biotoop ongeschikt is, maar er zijn de laatste jaren nogal wat bomen in het Villabos door stormen en snoei verdwenen.
Het voedsel is gevarieerd maar bestaat uit overwegend aas, maar ook jonge of zieke vogels en zoogdieren. Ook vangen ze op de grond wel muizen en mollen, regenwormen, kikkers, rupsen of kevers.
Foto's links en rechts: Buizerd met pas gegrepen muis of mol en neemt deze mee naar een rustige plek om op te peuzelen.
Foto: Buizerd met zojuist gevangen kikker in de vlucht naar een rustige plek om op te peuzelen.
Torenvalk
Foto: Torenvalk zittend op de uitkijk op een afrasteringspaal.
De torenvalk is nagenoeg de kleinste van de vier soorten roofvogels op onze golfbaan. In het verleden ook aanwezig als broedvogel, in een nestkast.
Foto: Torenvalk in speciaal voor deze soort gemaakte nestkast.
Bijna dagelijks is deze fraaie valkensoort jagend waar te nemen en dat doet ze door al biddend in de lucht te hangen, vooral op de lussen Noord en Oost die iets opener zijn.
Bij waargenomen prooi zakt ze al biddend enkele keren dichter naar de grond om vervolgens naar beneden te duiken en met de prooi in een poot weg te vliegen naar een tak of paal om daar op te peuzelen.
Foto's: Links torenvalk op de uikijk vanaf een richtingpaal en rechts vanaf een dakonderdeel.
Vaak ook zit ze in een boomtop opzoek naar aanwezige prooi in de buurt en het is niet uitgesloten dat je een paartje gelijktijdig waarneemt in de baan.
Foto: Twee torenvalken actief met elkaar, op de grond (in de rough naast de fairway).
Deze valk is 30-35 cm groot en heeft een spanwijdte van 65-80 cm. Het vliegbeeld, puntige smalle vleugels, slanke lange staart en korte nek. De bovendelen van zowel mannetje als vrouwtje zijn roodbruin, bij het mannetje de buik- en borstdelen zwart gevlekt, bij het vrouwtje dwars gestreept. De staart is voorzien van donkere banden.
Foto's: Links torenvalk in de vlucht, rechts biddend. Duidelijk is de roodbruine bovenkant en gebandeerde staart te zien.
Ze jagen met name op muizen (woelmuis, spitsmuis, veldmuis), maar ook op mollen, grote kevers of soms een vogeltje.
Foto: Torenvalk met gevangen mol.
Sperwer
Ook de sperwer is standvogel op onze golfbaan en jaagt op alle lussen, maar ook binnen de bospercelen nabij de Villa en achter het clubhuis. Veelal zit deze roofvogel verscholen tussen de takken van een boom het jachtterrein af te speuren.
Foto's: Links en rechts, verscholen tussen de boomtakken loert de sperwer op voorbij komende prooi.
Waar de grootte varieert tussen 30 – 40 cm is het vrouwtje duidelijk groter dan het mannetje. Het vliegbeeld is korte, afgeronde vleugels en lange, recht afgesneden staart. Opvallend kenmerk is de dwars gestreepte borst en buik en de gebandeerde staart.
Foto: Sperwer in de vlucht, duidelijk zichtbaar de banden op lijf en staart.
Het is een uiterst wendbare jager die achter zijn prooi aanvliegt tot tussen struiken en bomen. In de lucht worden de zweefvluchten afgewisseld door enkele snelle vleugelslagen.
Foto's: Het vrouwtje van de sperwer schuwt ook geen particuliere tuinen om op huismus, koolmees of merel te jagen.
Ze patrouilleren vaak in dezelfde omgeving volgens een vast patroon, waarbij het vrouwtje voorkeur heeft voor meer open terrein, het mannetje voor meer gesloten terrein. De prooi bestaat voornamelijk uit kleine vogels, maar ook Turkse tortel, houtduif, holenduif en postduif wordt ‘geslagen’. Na de consumptie resteert op de fairway of elders veelal een grote cirkel vol losse veren.
Foto: Sperwer in de vlucht.
Havik
De havik is geen standvogel maar een vrij regelmatige bezoeker, het jaarrond. Afkomstig uit de bossen van het Reichswald of de Groesbeekse bossen jaagt deze bezoeker vaak vrij hoog boven het golfbaanterrein. Soms ook samen vliegend met de buizerd.
Foto: Jagende havik lastiggevallen door een zwarte kraai.
Ook hier is het vrouwtje groter (55-60 cm met spanwijdte 110-125 cm), dan het mannetje (50-55 cm, spanwijdte 90-105 cm.) Ze lijkt in de vlucht op een grote sperwer.
Foto's links en rechts: Vliegende havik-vrouwtjes.
Foto: Havik verscholen tussen de takken van bomen, de omgeving scherp in de gaten houdend.
Jaagt onstuimig achter vogels aan waarbij ze met grote behendigheid tussen bomen en struiken door manoeuvreert. Kan ook goed verscholen tussen de takken op de uitkijk zitten voor voorbij vliegende prooi. Deze prooi bestaat uit bosvogels als gaai, houtduif, kraaien, spreeuw, lijsters en ook postduiven, op de grond zelfs een konijn of haas. En ook hier resteert vaak een veld bezaaid met veren.
Incidentele bezoekers
Naast genoemde vier soorten roofvogels kunnen we af en toe genieten van incidentele bezoekers die vanuit aangrenzende natuurterreinen ons golfterrein komen bezoeken of op hun doorreis passeren. Zo zijn al eens waargenomen de boomvalk, slechtvalk, wespendief, ruigpootbuizerd, rode wouw, zwarte wouw en zelfs de bruine kiekendief.
Foto links: Een passerende bruine kiekendief. Foto rechts: Een overvliegende slechtvalk.
Foto links: Een overvliegende wespendief. Foto rechts: Een overvliegende zwarte wouw.
Foto: Een passerende rode wouw, vermoedelijk uit het Reichswald.
Een kick voor elke vogelliefhebber!
Luister, kijk en geniet!
De kraaienfamilie
Zoals nagenoeg alle golfbanen in Nederland kent ook onze golfbaan bewoners uit de kraaienfamilie. Veelal bekend van de zwarte kraai en de kauw en zoals wordt gebruikt, “zo zwart als een kraai”, meestal zwart van kleur.
Foto's: links zwarte kraa